Thursday, 7 March 2024

መንፈሳዊውን ጾም እንጹም!

Please read in PDF

ጾም፣ በብሉይም ኾነ በአዲስ ኪዳን አማኞች ዘንድ፣ በጐላ መልኩ ሲተገበር የነበረ ደግሞም ያለ መንፈሳዊ ልምምድ ነው። ጾም በአማኞች ሕይወት እንደ መለኮታዊ ተግሳጽ የሚፈጸም መንፈሳዊ አምልኮም ነው። በብሉይ ኪዳን ንስሐ ሲገቡ (1ሳሙ. 7፥6)፣ ወደ እግዚአብሔር ለመቅረብ፣ ከእግዚአብሔር ዕርዳታ ለመፈለግ (ዘጸ. 34፥28፤ ዕዝ. 8፥21-23)፣ ራስን በመንፈሳዊ ተግሳጽ ለመገሰጽና የኀጢአት ኑዛዜ በእግዚአብሔር ለማቅረብ መንፈሳውያን ሰዎች በግል (2ሳሙ. 12፥22) ወይም በማኅበር (መሳ. 20፥26፤ ኢዩ. 1፥4) በእግዚአብሔር ፊት ይጾሙ ነበር!

ጾም፣ ለተወሰነ ጊዜ ራስን ከምግብ፣ ከኀጢአት መጠበቅ ወይም ከኀጢአት ጋር መጋደል እንዲሁም ከሌሎች ነገሮች ራስን መከልከል ነው። ከምግብ ስንል ከጥሉላት ምግቦች ብቻ አይደለም፤ ከኹሉም እንጂ። በአገራችን ባለው የጾም ልማድ፣ ሰዎች ጥሉላት ነክ ከኾኑ ምግቦች ብቻ ሲታቀቡ፤ የጥሉላት ንክኪ ያለባቸውን ዕቃዎቻቸው ጭምር ሲሸሹ እንመለከታለን። ለምሳሌ፦ ሥጋ ከነካው ቢላዋ ወይም ወተት ከተቀዳበት ብርጭቆ ወይም መረቅ ከነካው እንጀራ የሚጾሙ ለሌላው ነገር ግን ግድ የሌላቸው ብዙዎች ናቸው፤ ይህ ግን ሃይማኖታዊ ግብዝነት ነው!

መጽሐፍ ቅዱስ ነቢያትና ሐዋርያት እንዲኹም የነቢያትና የሐዋርያት ጌታ ኢየሱስ ክርስቶስ ጭምር እንደ ፆሙ ይነግረናል። በተለይም ጌታችን ኢየሱስ እንዴት መጾም እንዳለብን ሲናገር፣ “ስትጦሙም፥ እንደ ግብዞች አትጠውልጉ፤ ለሰዎች እንደ ጦመኛ ሊታዩ ፊታቸውን ያጠፋሉና፤ እውነት እላችኋለሁ፥ ዋጋቸውን ተቀብለዋል።” (ማቴ. 6፥16) ብሎአል፤ ጌታችን ኢየሱስ መጾም እንዳለብን ሲናገርም እንዲህ ይላል፣ “አንተ ግን ስትጦም፥ …”፣ እንግዲህ አማኞች ኹሉ ልንጾም ይገባናል፤ ለዚህም ከላይ እንደ ተናገርነው አያሌ አብነቶች አሉን፤ ሊቀ ነቢያት ሙሴ (ዘጸ. 34፥28፤ ዘዳ. 9፥9፡19)፣ እስራኤል (ዘሌ. 16፥29-31፤ ዘካ. 8፥19)፣ የቴስቢው ነቢይ ኤልያስ (1ነገ. 19፥8)፣ ነህምያ (ነህ. 1፥4)፣ ዕዝራ (ዕዝ. 8፥23)፣ ዳንኤል (ዳን. 10፥2-3)፣ እነ መርዶክዮስ (አስ. 4፥16፤ 9፥31)፣ የነነዌ ሰዎች (ዮና. 3፥5)፣ ቅዱስ ጳውሎስ (2ቆሮ. 11፥27)፣ ቅዱሳን ሐዋርያትና (ማቴ. 9፥14፤ ማር. 9፥29፤ ሉቃ. 2፥37፤ የሐ.ሥ. 13፥2-3፤ 14፥23) ሌሎችም።

የምንጾመው አንዳንዶች እንደሚሉት፣ የዳንንበትን ጸጋ ለመካድ ወይም ራሳችንን ወደ ሕግ ቀንበር ለማስገባት አይደለም፤ ይልቁን በእግዚአብሔር ጸጋ እጅግ በመደገፍ፣ ራሳችንን ለጌታ ይበልጥ ለማስገዛት፣ ነፍሳችንን በእግዚአብሔር ፊት በማዋረድ በትህትና በፊቱ ለመመላለስ፣ በእግዚአብሔር ፊት ብዙ ጊዜ ለመቆየት፣ ፊቱን አብዝተን በመፈለግ በጸሎት ለመትጋት በተለይም ደግሞ የማኅበር ጾም ሲኾን የመንፈስ አንድነትንና መንፈሳዊ ዕድገትን በመፈለግና በመናፈቅ ነው።

-     ስንጾም እንደ ዳንኤል ከማናቸውም ከቅንጦት፣ ከጣፋጭ፣ ከሚለደልዱ ምግቦች መራቅ ይገባናል፤ ነገር ግን ዕድሜና የጤና ኹኔታ ቢታሰብበት መልካም ነው!

-     አማኞች ሲጾሙ ጊዜያቸውን ከምንም ነገር በላይ ቃለ እግዚአብሔር በማንበብና በጸሎት ሊያሳልፉ ይገባቸዋል (ዕዝ. 8፥23፤ ማቴ. 17፥21፤ ሉቃ. 2፥37)

ስለዚህም ጾምን በልማድ ብቻ ከሥጋና ከእንሰሳት ተዋጽኦ ብቻ በመከልከል፣ ከኀጢአትና ከርኩሰት ሳይርቁ መጾም አግባብ አይደለም፤ ለጌታ ከጾምንና ጾም መንፈሳዊ አምልኮ መኾኑን ከተረዳን፣ ይልቅ እየወደድን ልናደርገው የሚገባንና እንደ ቃሉም በመመላለስ ከሰው ይልቅ እግዚአብሔርን ብቻ ልናከብርበት ይገባናል፤ አማኞች ክርስቶስን ለመከተል ከጨከኑና ከእርሱ ጋር ብዙ ጊዜ ማሳለፍን ከወደዱ፣ መንፈሳዊ ጾምን እንዲወድዱ እንመክራለን!

  “ጌታችንን ኢየሱስ ክርስቶስን በማይጠፋ ፍቅር ለሚወዱ ኹሉ ጸጋ ይኹን፤ አሜን” (ኤፌ. 6፥24)።

6 comments:

  1. Amen amen amen!

    ReplyDelete
  2. ጌታ ኢየሱስ አብዝቶ ይባርክህ ፀጋው በዘመንህ ሁሉ አይለይህ

    ReplyDelete
  3. ጾም ለአዲሱ ሰው
    እንኳን ለዐቢይ ጾም በሰላም አደረሳችሁ!!! ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በዚህ ምድር ላይ እየተመላለሰ በሚያስተምርበት ወቅት የመጥምቁ ዮሐንስ ደቀመዛሙርት ቀርበው «እኛና ፈሪሳውያን ብዙ ጊዜ የምንጦመው ደቀመዛሙርት ህግን የማይጦሙት ስለ ምንድር ነው? አሉት» {ማቴ 9፥14} እነዚህ የዮሐንስ ደቀመዛሙርት መጾማቸው መልካም ነበር። በጾማቸው ውስጥ ግን የሚያዩት እግዚአብሔርን ሳይሆን የሌሎችን አለመጾም ነበር። ስለዚህ ጾማቸው «በክስ የተሞላ ሥነ ሥርዓትን» ብቻ ያሟላ እንጂ የልብ መሠበር፣ የንስሐ መንፈስ፣ ፍቅር የነበረው አልነበረም። ጾማቸውን ለሃይማኖታዊ ውድድር አውለውታል። ስለዚህ መልስና እርካታ ያለው አልነበረም። ጾም ከእግዚአብሔር ጋር የምንገናኝበት መንፈሳዊ መስመር፤ ቅዱስም ተግባር ነው። ቅዱስ ተግባር የሆነው ጾም ዋጋውን ከሚያጣባቸው ነገሮች በጥቂቱ ብንጠቅስ፦
    1. ጾማችን ትዕቢትን ሲወልድ
    2. ጾማችን የሌሎችን አለመጾም ሲያይ
    3. ፈተናው የራቀልን ጸጋ የበዛልን በቸርነቱ መሆኑ ቀርቶ በጾማችን ሲመስለን
    4. በግድ ያለ ፈቃዳችን ስንጾም ዋጋ እናጣለን።
    የዮሐንስ ደቀመዛሙርት ብዙ ቢጾሙም መጾማቸው ግን የሐዋርያትን አለመጾም ያሳያቸው ነበር። ራሳቸውንም የጾም ፖሊስ አድርገው አቁመው ነበር። በሌላ ሥፍራ ላይም አንድ ፈሪሳዊ እርሱ በሳምንት ሁለት ቀን እንደሚጾም ቀራጩ ግን ያልተገራ ሕይወት እንደሚኖር ለእግዚአብሔር ተናግሯል። በዚህ መመጻደቁ ግን ተዋርዶ ተመልሷል። ጽድቅ አለኝ ያለው ፈሪሳዊ ባዶ እጁን፣ ምንም ጽድቅ የለኝም ያለው ቀራጭ ግን በጽድቅ ተመልሰዋል። {ሉቃ 18፥9-14} የሚጾም ሰው የማይጾሙ ሰዎችን በጸሎት የሚያስባቸው እንጂ የሚከሳቸው አይደለም። ጾም ከእግዚአብሔር ጋር ያለንን ጉዳይ የምንፈጽምበት እንጂ እየተያየን በመፈራራት የምንጾመው መሆን የለበትም። በጾም ውስጥ እራስችንን ማየት ይገባናል እንጂ ከኋላችን የቆሙ የሚመስሉንን ሰዎች ማየት አይገባንም። ከምግብ ብቻ ሳይሆን ከኃጢአትም ካልተከለከልን ጾም እውነተኛ አይደለም።
    በነቢዩ ኢሳይያስ
    «ስለ ምን ጾምን፥ አንተም አልተመለከትኸንም? ሰውነታችንንስ ስለ ምን አዋረድን፥ አንተም አላወቅህም? ይላሉ። እነሆ፥ በጾማችሁ ቀን ፈቃዳችሁን ታደርጋላችሁ፥ ሠራተኞቻችሁንም ሁሉ ታስጨንቃላችሁ።
    እነሆ፥ ለጥልና ለክርክር ትጾማላችሁ በግፍ ጡጫም ትማታላችሁ፤ ድምፃችሁንም ወደ ላይ ታሰሙ ዘንድ ዛሬ እንደምትጾሙት አትጾሙም።
    እኔ የመረጥሁት ጾም ይህ ነውን? ሰውስ ነፍሱን የሚያዋርደው እንደዚህ ባለ ቀን ነውን? በውኑ ራሱን እንደ እንግጫ ዝቅ ያደርግ ዘንድ ማቅንና አመድንም በበታቹ ያነጥፍ ዘንድ ነውን? በውኑ ይህን ጾም፥ በእግዚአብሔርም ዘንድ የተወደደ ቀን ትለዋለህን?

    ReplyDelete
  4. እኔስ የመረጥሁት ጾም ይህ አይደለምን? የበደልን እስራት ትፈቱ ዘንድ፥ የቀንበርንስ ጠፍር ትለቅቁ ዘንድ፥ የተገፉትንስ አርነት ትሰድዱ ዘንድ፥ ቀንበሩንስ ሁሉ ትሰብሩ ዘንድ አይደለምን?
    እንጀራህን ስለ ተራበ ትቈርስ ዘንድ፥ ስደተኞቹን ድሆች ወደ ቤትህ ታገባ ዘንድ፥ የተራቈተውንስ ብታይ ታለብሰው ዘንድ፥ ከሥጋ ዘምድህ እንዳትሸሽግ አይደለምን?
    የዚያን ጊዜ ብርሃንህ እንደ ንጋት ይበራል፥ ፈውስህም ፈጥኖ ይበቅላል፥ ጽድቅህም በፊትህ ይሄዳል፥ የእግዚአብሔርም ክብር በኋላህ ሆኖ ይጠብቅሃል። የዚያን ጊዜ ትጠራለህ እግዚአብሔርም ይሰማሃል፤ ትጮኻለህ እርሱም። እነሆኝ ይላል። ከመካከልህ ቀንበርን ብታርቅ፥ ጣትህንም መጥቀስ ብትተው፥
    ባታንጐራጕርም፥ ነፍስህንም ለተራበ ብታፈስስ፥ የተጨነቀውንም ነፍስ ብታጠግብ፥ ብርሃንህ በጨለማ ይወጣል ጨለማህም እንደ ቀትር ይሆናል። እግዚአብሔርም ሁልጊዜ ይመራሃል፤ ነፍስህንም በመልካም ነገር ያጠግባል አጥንትህንም ያጠናል፤ አንተም እንደሚጠጣ ገነት፥ ውኃውም እንደማያቋርጥ ምንጭ ትሆናለህ» ኢሳ 58፥3-11።
    በእግዚአብሔር ፊት ተወዳጅ ጾምና ጸሎት ለማቅረብ አስቀድሞ ርእስ መያዝ፣ ንስሐ መግባትና ይቅር መባባል ይገባል። ከጾሙ ቀጥሎ ደግሞ ረሀብተኞችን ማጥገብ፣ የታረዙትን ማልበስ ይገባል። እነዚህ ነገሮች በሌሉበት የሚደረግ ጾም ዋጋው ያነሰ ነው። ጌታችን የራሳቸውን መጾም ተናግረው የሌሎችን አለመጾም ክስ አድርገው ላቀረቡት የጾም ፖሊሶች «ሚዜዎች ሙሽራው ከነርሱ ጋር ሳለ ሊያዝኑ ይችላሉ ነገር ግን ሙሽራው ከነርሱ የሚወሰድበት ወራት ይመጣል በዚያ ጊዜም ይጦማሉ» አላቸው [ ማቴ 9፥5]
    በእሥራኤል ባሕል ሙሽራና ሚዜዎች እንዲጦሙ አይፈቅድም። ጾም በሀዘን በለቅሶ ወደ እግዚአብሔር የምንቀርብበት በመሆኑ ሙሽሮች እንዲጦሙ አይፈቀድም ነበር። በእኛም ሀገር መንገደኛ፣ የታመመ፣ አራስ፣ ወታደር፣ መጾም እንደሌለባቸው ይታወቃል። ጌታችን በእስራኤል ባህል መልሱን ሰጣቸው። እርሱ ሙሽራ እንደሆነ እንደሚሄድም አብሮ ተናገረ።
    ጌታችን ሙሽራ ነው። ሙሽራ ለአንድ ቀን ሙሽራ ይሆንና ከዚያ ቀጥሎ የኑሮ ታጋይ ይሆናል። ጌታችን ግን ሁለት ሺህ ዓመት ሙሽራ ነው። ሙሽራ የማይጠገብ፣ የደስታ ምንጭ፣ የሁሉ ዓይን የሚያየው፣ በምስጋና የሚከብር፣ ነው። ጌታችንም ሙሽራ ነውና አይጠገብም። ሁሉም ነገር ገና በአፍ ውስጥ ይሰለቻል፣ እንደ ጨበጡት ያረጃል፣ የዚህ ዓለም ነገር በምኞት ትልቅ፣ ሲይዙት ትንሽ ነው። ሙሽራችን ኢየሱስ ክርስቶስ ግን የደስታ መፍለቂያ፣ የተድላ አገሯ የሕይወት ወደቧ ነው።
    ጌታችን የሁሉ ዓይን የሚያየው የልብ ሁሉ ናፍቆት፣ የአገልግሎትም ማዕከል ነው። ነቢያት ስለ እርሱ ትንቢት ተናገሩ ስለዚህ ነቢያት ተባሉ፣ ሐዋርያት ስለ እርሱ ሰበኩ ስለዚህ ሐዋርያት ተባሉ። እግዚአብሔር አብ «በእርሱ ደስ የሚለኝ የምወደው ልጄ ይህ ነው እርሱን ስሙት» አለ ማቴ 17፥5። ቅድስት እናቱ ድንግል ማርያምም «የሚላችሁን ሁሉ አድርጉ» በማለት ወደ ልጇ አመለከተች [ዮሐ 2፥5] ቀስት ሁሉ ወደ ኢየሱስ ክርስቶስ ያመለክታል። እርሱ ሙሽራ ነውና በምስጋና እና በምሥክርነትም ይከብራል። ሙሽራ በሌለበት ሚዜዎች የሉም። ሚዜዎች ለሙሽራው ክብር ይቆማሉ። ክብራቸው እርሱ ነውና። ኢየሱስ ክርስቶስም የመላእክት ማዕርጋቸው፣ የቅዱሳን ጌታቸው ለኃጢአተኞች ቤዛቸው ነው። እርሱ ስለ እራሱ ይከብራል፣ እነርሱ ግን በእርሱ ይከብራሉ። ዛሬ ግን ወገናችን ሙሽራውን አባሮ ሚዜዎችን የያዘ ይመስላል። የሙሽራው ስም ሲጠራ ይከፋልና። «ኢየሱስ» የሚለውን ስም ሳይቀር ለሌሎች ሰጥቶ ባዶ እጁን የሆነ ትውልድ እንዳናተረፍ መምህራን ተግተን ልናስተምር ይገባናል። ያለ ክርስቶስ ክርስትና ሊኖር አይችልምና። ሰባክያን ሳይቀር ይህን ስም ደጋግማችሁ ጠራችሁ እየተባሉ ክፉ ስም ሲሰጣቸው እናያለን። በሚያሸልመው ነገር መካሰስ ከጀመሩ ቆይተዋል። ትልቁ ትክክለኛነት የሆነው፣ የጌታችን ስም የክስ አንቀጽ ተደርጎ መወሰዱ፣ ትልቅ ኃጢአት ደግሞም ክህደት ነው። ከእኛ ክርስትና በቀርም በስሙ የሚያፍር የየትም አገር ክርስትና እምነት የለም።
    ጌታችን ለዮሐንስ ደቀመዛሙርት እንዲህ አላቸው
    በአረጀ ልብስ አዲስ እራፊ የሚያኖር የለም፤ መጣፊያው ልብሱን ይቦጭቀዋልና፥ መቀደዱም የባሰ ይሆናል።
    በአረጀ አቁማዳ አዲስ የወይን ጠጅ የሚያኖር የለም፤ ቢደረግ ግን፥ አቁማዳው ይፈነዳል፥ የወይን ጠጁም ይፈሳል አቁማዳውም ይጠፋል፤ ነገር ግን አዲሱን የወይን ጠጅ በአዲስ አቁማዳ ያኖረዋል፥ ሁለቱም ይጠባበቃሉ።
    (ማቴ 9፥16-17)
    የደቀመዛሙርቱ ሕይወት አሮጌና በመንፈስ ቅዱስ መታደስን ያላገኘ ነበር። በዚህ አሮጌ ማንነት ላይ ጾም ቢታዘዝ ይከብደዋል። ደግሞም ያብሰዋል። ብዙዎች ሕይወታቸው ሳይለወጥ ጾም ሲመጣ ጾመኛ ይሆናሉ። ጾም ሲፈታ በበለጠ ኃጢአት ውስጥ ይወድቃሉ። መጠጥና ዝሙትን በጾም ወራት ያቆማሉ እንጂ አይተዉትም። ኃጢአትን አዳፍነው እንጂ አጥፍተው አልመጡም። ጾም ለነርሱ ለኃጢአት የዓመት ፈቃድ መውሰጃ ነው። ያለ ማቋረጥ ከጠጡ ጉበታቸው ይፈርሳልና፣ ብዙ ዘመን ለመጠጣት ጾምን ይጠቀማሉ። «የቀበሮ ባሕታዊ» ማለት እንዲህ ነው። ኃጢአት ግን ቅበላና ፋሲካ የሌለው ሁልጊዜ ልንርቀው የሚገባ ነው። ከእነዚህ ሰዎች ጋር የሚኖሩ እንደሚያውቁት ከጾም በኋላ አመጻቸውና ባሕርያቸው እየከፋ፣ አብረዋቸው የሚኖሩትን ያስመርራሉ። ላልተለወጠ ሰው የሚያስፈልገው የክርስትና ሙሉ ትምህርት ንስሐና እምነት ነው።ለብዙዎች ግን ጾም ራሳቸውን የሚያታልሉበት፣ መንፈስዊ ድራማ የሚሠሩበት ነው። በጾማቸው ሰዓት ሃይማኖተኝነት ይታይባቸዋል። ለሃይማኖታቸውም ይሳደቡላታል። ሃይማኖት ግን የሚኖርላት እንጂ የሚሳደብላት አትፈልግም። ሃይማኖት በራሳችን ላይ ድልን ታቀዳጀናለች እንጂ በሌሎች ላይ ሥጋዊ ድልን አትሰጥም።
    በጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ለሚያምኑና አዲስ ሰው ለሆኑ ጾም ከጸሎት ጋር አስፈላጊ ነው። ለልማድ ክርስቲያን ግን አስፈላጊ አይደለም። ጾም ርእስ፣ ይቅርታና ንስሐ ያስፈልገዋል። ጾም በአዋጅ ሲደረግ ቤተ ክርስቲያን ርእስ መስጥት ይገባታል። በግላችን ስንጾምም ርእስ መያዝ አለብን። አሊያ እግዚአብሔርን ባስቸኳይ እፈልግሃለሁ ብሎ ዝም እንደ ማለት ነው። በውነት ለአዲሱ ሰው ጾም አስፈላጊ መሆኑን ጌታችን ተናግሯል።ማቴ 9፥16-17።

    ReplyDelete
    Replies
    1. This is a good piece; perhaps the best of all I have seen on this site. However, the author is afraid of being accused for writing the article because he is hiding under on't worry much; you have done a good job. No file will be opened against you..just kidding. Ye Filseta Tsom berket kehulachin keminaminibet gar yehun. I have been fasting it with an agenda as the author has suggested; I believe and hope that God will respond positively.

      Delete
  5. እስኪ ንገሩኝ፣ በየዋህነት የጾመው የኢትዮጵያ ህዝብ ምኑ ሲጎዳና ሲጎድልበት አያችሁ፡ እስኪ እናንት የኦርቶዶክስ ተዋህዶ ጾሞችዋ ይታደስ (ተሃድሶ ያስፈልጋታል) የምትሉ ሰዎች ከየትኞቹ ቅዱሳን በልጣችሁ ነው ለማደስ የተነሳችሁ፡ የናንት እናትና አባቶች አልጾሙትም እንዴ? የቀደመችውን ስርአት ማሰቡ ላይ ልብ አላላችሁም? ነው ወይስ ሰው በህገ ልቦና(በየዋህነት)ሲጾም አይዋጥላችሁም / ቅር ይላችኃል እንዴ? ለመሆኑ እራሳችሁን አይታችኃል? የጾመ ምን ተጎዳ? እስኪ ቀን ይምጣ ለሁላችንም የስራችን ይከፈለናል፤ በተለይ ለእናንት የህዝቡን ቀልብ የሳባችሁ ደግሞም የማስ ሚድያው ጥበብ በጃችሁ የሆናችሁ ለሰው መውደቂያም ማስተማሪያም (መነሻም) ስለሆናችሁ ተጠንቀቁ ከፍርድም ቀላልና ከባድ አለውና ወደ ልብ መመለሱ ጥሩ ሳይሆን አይቀርም።
    ቸር ይግጠመን፤
    አንድ ሃሳብ አንድ ልብ ያድርገን!
    ይልቅስ መቃወም ወንድም ወንድሙን ለፍርድ አቁሞ ሲከሰውና የአህዛብ መሳቂያ መሳለቂያ ስንሆን ነው መቃወም።

    ReplyDelete