መድሎተ ስሑት ወይስ “መድሎተ ጽድቅ”?! (ክፍል ፯)

 Please read in PDF

ካለፈው የቀጠለ …

ጽድቅ፦ “ጽድቅ” የሚለው ቃል የአማርኛ ተካካይ ትርጉሙ፣ “ሕግን መፈጸም፣ እንደ ሕግ መኖርና መመራት፣ ትክክለኛነት፣ እውነት፣ ቀጥተኛ፣ ፍትሓዊ፣ በጎ ምግባር” ማለት ነው። አለቃ ኪዳነ ወልድም በመዝገበ ቃላቸው ሲተረጕሙ “እውነት፣ ርግጥ፣ ቅንነት”።[1] ይላሉ። ይህም በቀጥታ ከእግዚአብሔር ባሕርይ ወይም ከፍጹም ትክክለኛነቱ ጋር የሚገናኝ ነው። ሰው ኀጢአተኛ ስለ ኾነ የእግዚአብሔርን ጽድቅ መፈጸም አይችልም። በተለይ ደግሞ ከመዳን ትምህርት ጋር አያይዘን ስናነሳው እንዲህ ማለት እንችላለን፤ ሰው መጽደቅ የሚችለው ከእግዚአብሔር ልጅ ከክርስቶስ የቤዝወት ሥራ የተነሣ ብቻ ነው።

ሰዎች የራሳቸውን ጽድቅ የሚያቆሙበት ጊዜ አለ፤ የሰው ጽድቅና የእግዚአብሔር ጽድቅ ፈጽሞ አንድ አይደሉም፤ ሰዎች የእግዚአብሔርን ጽድቅ ባለማወቅ፣ በራሳቸው የሚያቆሙት ጽድቅ እንዳለ መጽሐፍ ቅዱስ በግልጥ ይናገራል (ሮሜ 10፥3)፤ ጌታችን ኢየሱስ እንዳስተማረንም፣ ሰዎች “እየጾሙና እየጸለዩ ወይም መልካም ሥራ እየሠሩ” ከእግዚአብሔር ጽድቅ ተቃራኒ ሊኾኑ ይችላሉ፤ (ሉቃ. 18፥9-14)። የሰው ጽድቅ ያለ እግዚአብሔር፣ ራሱን የሚያጸድቅና እጅግ ራሱን ከፍ በማድረግ የሚታበይና የሚገበዝ ነው። በገዛ ራስ መልካም ሥራ መመካት፣ እርሱ የራስ ጽድቅ ነውና።

የእግዚአብሔር ቃል ግን መዳንን በተመለከተ በግልጥ፣ “ጸጋው በእምነት አድኖአችኋልና፤ ይህም የእግዚአብሔር ስጦታ ነው እንጂ ከእናንተ አይደለም፤ ማንም እንዳይመካ ከሥራ አይደለም።” (ኤፌ. 2፥8-9) በእርግጥም፣ “እንግዲህ ምሕረት ለወደደ ወይም ለሮጠ አይደለም፥ ከሚምር ከእግዚአብሔር ነው እንጂ።” እንዲል። ይህም፣ “ … በሕግና በነቢያት የተመሰከረለት የእግዚአብሔር ጽድቅ ያለ ሕግ ተገልጦአል፥ እርሱም፥ ለሚያምኑ ሁሉ የኾነ፥ በኢየሱስ ክርስቶስ በማመን የሚገኘው የእግዚአብሔር ጽድቅ ነው፤” (ሮሜ 3፥21-22፤ 9፥16)። “እንግዲህ ምን እንላለን? ጽድቅን ያልተከተሉት አሕዛብ ጽድቅን አገኙ፥ እርሱ ግን ከእምነት የኾነ ጽድቅ ነው፤” (ሮሜ 9፥30)

“የእግዚአብሔር ጽድቅ ኀጢአተኞችን በማጽደቅ ይገለጣል፤ ለአንዳንዶች እግዚአብሔር በሁሉን ቻይነቱና በፍቅሩ መሠረት ለኀጢአተኛ እንዲሁ ይቅር ማለት የሚችልይ ይመስላቸዋል። ይህ ግን ሕጉን መጣስና የባሕርዩን ጽድቅ መካድ ነው፤ ዘዳ. 25፥1፤ 32፥4፤ 2ጢሞ. 2፥13። እንግዲህ ኀጢአተኛውን በምን መሠረት ያጸድቃል (ሮም 4፥5)? ለኀጢአተኛው የራሱን ልጅ ደም ማስተስረያ አድርጎ በማቆም ሕጉን ፈጸመና ኀጢአተኛውን ሲያጸድቅ ጽድቁን አሳየ፤ አጸናውም፤ ሮም 3፥25-26። ይህ ጽድቅ የሚቈጠረው በጻድቅ ልጁ ለሚያምኑ ሁሉ ነው፤ ክርስቶስ ጽድቃቸው ነውና፤ ኤር. 23፥6፤ 1ቆሮ. 1፥30-31፤ 2ቆሮ. 5፥21።”[2]

ጽድቅ የእግዚአብሔር ብቸኛ ገንዘቡ ነው፤ የሰው ልጅ ለእግዚአብሔር ጽድቅ ባለመታዘዙ፣ ከእግዚአብሔር ጽድቅ ተራቈተ፤ ተኰነነ። ስለዚህም ሰው ከእግዚአብሔር በመለየቱ ከጽድቅ ተራቆተ፤ እናም እግዚአብሔር ሰውን ለማጽደቅ ከራሱ ባሕርይ የተነሣ እንጂ ከሰው ማንነት[ኀጢአተኝነት ወይም ሞራላዊ መልካምነት] ጋር የተያያዘ መኾኑን መጽሐፍ ቅዱስ አይነግረንም።

“ዲካኢኦ የሚለው የአዲስ ኪዳን ቃል ተመሳሳይ ትርጉም አለው። ይኸውም ከሚከተሉት እንደምንረዳው “ጻድቅ ነህ” ብሎ ማወጅ ነው። 1/ በብዙ ቦታዎች ሌላ ትርጕም ሊኖረው አይችልም፤ ሮሜ 3፥20-28፤ 4፥5-7፤ 5፥1 ገላ. 2፥16፤ 3፥11፤ 5፥4። 2/ ከኩነኔ ጋር ተቃራኒ በመኾን ተቀምጧል፤ ሮሜ 8፥33፡ 34። 3/ እርሱን በመተካት የዋሉትም ቃላት ያው የሕግ አሳብ አላቸው ዮሐ. 3፥18፤ 5፥24፤ ሮሜ 4፥6፡7፤ 2ቆሮ. 5፥19። ስለዚህ የእነዚህ ቃላት ጥናት የሚነግረን በመጽሐፍ ቅዱስ ትርጉማቸው ልብን በመቀየር ጻድቅ ማድረግ ሳይኾን “ጻድቅ ነህ” ብሎ ማወጅ ነው ማለት ነው።”[3]

ጽድቅ ወይም መጽደቅ እግዚአብሔር ለእኛ የሚቈጠርልን የክርስቶስ የመስቀል ወይም የቤዝወት ሥራ ነው። ይህም እግዚአብሔር በክርስቶስ እኛን የሚቀበልበት ልዩ የማዳን መንገድ ነው። እግዚአብሔር እኛን “ጻድቃን ናችሁ” ብሎ የተቀበለበት መንገድ፣ የክርስቶስን ጽድቅ ሰጥቶን ወይም ለእኛ ቈጥሮልን ነው። ይህንም ኹላችን የተቀበልነው ክርስቶስ በመስቀል ላይ የሠራልን ሥራ በማመን ብቻ ነው። “እንደዚህ በእምነት እንጸድቅ ዘንድ ሕግ ወደ ክርስቶስ የሚያመጣ ሞግዚታችን ሆኖአል፤ እምነት ግን መጥቶአልና ከእንግዲህ ወዲህ ከሞግዚት በታች አይደለንም።” (ገላ. 3፥24-25)። በእርግጥም ለኀጢአተኞች የእግዚአብሔር የጽድቅ አዋጅ ይገባናል!

“ጸጋ በአጠቃላይ አነጋገር እግዚአብሔር ዓለሙን እንዲኹ ከመውደዱ የተነሣ አንድ ልጁን ለዓለም መድኃኒት አድርጐ መስጠቱን የገለጸበት የፍቅሩና የምሕረቱ የሥራ ውጤት ነው። (ዮሐ. 1፥12-18፤ 3፥16፤ 1ዮሐ. 4፥7-12)። በሕግና በክርስቶስ ጸጋ በመምጣቱ ያመኑትን እንዲሁ አጽድቋቸዋል (ሮሜ 3፥21-26)። እንግዲህ የጸጋ መነሻ ምንጩ ከእግዚአብሔር ፍቅርና ከማዳን ሥራው ነው፤ … በክርስቶስ ያመኑ ሁሉ ጸጋ በጸጋ እንደ ኾኑና ጸጋም በእጅጉ እንደ በዛላቸው … በጥንተ ተፈጥሮ የወደቀውንም ሰው በአዲስ ተፈጥሮ አድኖታል”[4]

እንግዲህ ስለ ጽድቅ በጠቅላላ እንዲህ ማለት እንችላለን፤

1.   የጽድቅ ምንጭ የእግዚአብሔር ጸጋ ነው፤ (ሮሜ 3፥24፤ ቲቶ 3፥7)፣

2.   የጽድቅ መሠረት የክርስቶስ ሞት ነው (ሮሜ 3፥25-26፤ 5፥9፤ 2ቆሮ. 5፥21፤ ገላ. 3፥13)፣

3.   የጽድቅ መገኛ የክርስቶስ መታዘዝ ነው፤ (ሮሜ 5፥18-19፤ 10፥4፤ 1ቆሮ. 1፥30-31)፣

4.   የጽድቅ መንገድ እምነት ነው፤ (ሮሜ 3፥28፤ 4፥5፤ 5፥1፤ ፊልጵ. 3፥8-9)፣

5.   የጽድቅ መግለጫ መልካም ሥራ ነው፤ (ገላ. 4፥4-6፤ ኤፌ. 2፥8-10)[5]።

የ“መድሎተ ጽድቅ ጸሐፊ” የጽድቅ ትርጕም ስህተቱ

“የመድሎተ ጽድቅ ጸሐፊ” ጽድቅ በሥራ ይገኛል ብላ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ታስተምራለች የሚባለው፣ ሐሰት እንደ ኾነና ቤተ ክርስቲያን ያለ እምነት በሥራ ብቻ ይጸደቃል ብላ አታምንም፣ አታስተምርም ይላል።[6] ይህን ለማጽናትም፣ “በወንጌል ስለሚገኘው የመዳን ጸጋ፣ … “እምነት” ያለው ወንጌልን መኾኑ ግልጽ ነው።”[7]  ብሎ ተናግሮአል። ነገር ግን ይህ አባባሉ በአደባባይና በግልጽ በቤቱ ውስጥ ከሚታየው እውነታና ከሚሰበከው ጋር እርስ በእርሱ ሲጋጭ ይታያል። ምክንያቱም የትኛውም ኦርቶዶክሳዊ ገዳም ለገዳም የሚሄደው፣ በሙታን ስም የሚዘክረው፣ የሚጾመው … ለመጽደቅ እንደ ኾነ አይክድም፤ እንዲያውም የአንዳንድ ሙታን ኪዳናት ሰው ከማጽደቅ ባለፈ ቀጥታ መንግሥተ ሰማያትን የሚያስወርሱ ናቸው።

“የመድሎተ ጽድቅ ጸሐፊ”ም ኾኑ ማኅበረ ቅዱሳን[8]፣ በክርስቶስ ሞትና ትንሣኤ የታወጀውንና በእምነት የሚገኘውን ዘላለማዊ ጽድቅ በአንድም ቦታ ሲጠቅሱት አንመለከትም። እንዲያውም “የመድሎተ ጽድቅ ጸሐፊ” ይህን ለመቃወም ርቆ ሲሄድ እንመለከተዋለን፤ ሰው የሚጸድቀው በእምነት ነው እንጂ በእምነት ብቻ አይደለም ይለናል።[9] ጸሐፊው የመጽደቅንና የመቀደስን ትምህርቶች እርስ በእርስ ሲያላትምና ሲያጋጭ እንመለከተዋለን። ሰው በእምነት ይጸድቃል ማለት ሌላ ትርጕም የለውም፤ በእምነት ብቻ ይጸድቃል ማለት ነው፤ “ጻድቅ በእምነት ይኖራል ተብሎአልና ማንም በእግዚአብሔር ፊት በሕግ እንዳይጸድቅ ግልጥ ነው።”፤ “እንግዲህ በእምነት ከጸደቅን በእግዚአብሔር ዘንድ በጌታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ሰላምን እንያዝ፤” እንዲል (ገላ. 3፥11፤ ሮሜ 5፥1) እንዲል።

“የመድሎተ ጽድቅ ጸሐፊ” እንደ ተረጐመው፣ ለመጽደቅ እምነትና ሥራ በአንድነት የግድ ያስፈልጋል ብሎ የተናገረውን የሚደግፍ አንዳችም የመጽሐፍ ቅዱስ ክፍል የለም። እግዚአብሔር ሰውን በክርስቶስ ለማጽደቅ ሰው ያለበትን ኹኔታ አልተመለከተም። እግዚአብሔር ሰውን ያጸደቀው በክርስቶስ ስጦታነት ነው። ሰው ግን ከጸደቀ በኋላ ሊቀደስና ሊታመን፤ ሊታዘዝ አይገባውም የሚልም የመጽሐፍ ቅዱስም ትምህርት የለም። እኛን ለማጽደቅ በክርስቶስ ስጦታነት የተቀበለን ያው እግዚአብሔር ደግሞ እንቀደስም ዘንድ ጸጋውን ያድለናል። በሌላ ንግግር እንጸድቅ ዘንድ የመዳንን እምነት የሚሰጠን ያው እግዚአብሔር (2ጴጥ. 1፥1)፤ እንቀደስና የመንፈስ ፍሬን እናፈራ ዘንድም እምነትን ይሰጠናል፤ (ገላ. 5፥22)።

ይቀጥላል …

---

[1] አለቃ ኪዳነ ወልድ ክፍሌ፤ መጽሐፈ ሰዋስው ወግስ ወመዝገበ ቃላት ሐዲስ፤ ገጽ ፯፻፵፮

[2] ቄስ ኮሊን ማንሰል፤ ትምህርተ እግዚአብሔር 2^ኛ እትም፤  1999 ዓ.ም፤ አዲስ አበባ፤ ንግድ ማተሚያ ድርጅት፤ ገጽ 199

[3] ሉውስ በርከኾፍ(ፕሮፌሰር)፤ የትምህርተ መለኮት ጥናት፤ ገጽ 200

[4] አበራ በቀለ(ሊቀ ጉባኤ)፤  ትምህርተ ሃይማኖትና ክርስቲያናዊ ሕይወት፤  ገጽ 234፡ 236

[5] ኮሊን ማንሰል(ቄስ)፤ ትምህርተ ክርስቶስ፤ ገጽ 356-357

[6] ገጽ 183

[7] ገጽ 189

[8] ጽድቅ – በኢ/ኦ/ተ/ቤ/ክ/በሰ/ት/ቤቶች ማ/መምሪያ – ማኅበረ ቅዱሳን (eotcmk.org)

[9] ገጽ 188